Logowanie federacyjne pozwala na uwierzytelniony dostęp do zewnętrznych usług bez konieczności posiadania w nich konta. Takie podejście, stworzone przez federacje akademickie zostało później przyjęte przez serwisy społecznościowe i wielkich dostawców usług takich jak Google, Facebook itp., a w Polsce ePUAP. Dzięki temu idea logowania do usługi poprzez konto zupełnie z taką usługą niezwiązanie, jest obecnie znana szerokiej rzeszy użytkowników.
Logowanie federacyjne, to jednocześnie mechanizm jednokrotnego logowania (Single Sign-On); użytkownik zalogowany w jednej usłudze (a właściwie w swojej instytucji macierzystej) nie musi przechodzić procesu logowania przy dostępie do kolejnej usługi, wystarczy, że wskaże swoją instytucję macierzystą, a samo zalogowanie przebiegnie już automatycznie.
Można zapytać po co tworzyć Federację akademicką skoro można korzystać z kont Google czy Facebooka. Odpowiedzią jest potwierdzenie uprawnień. Jeżeli zakładamy konto w sklepie internetowym i kojarzymy je z własnym kontem Google, to sami gwarantujemy, że to konto Google jest nasze. Jeżeli jednak dostępność do usługi wynika z faktu zatrudnienia użytkownika w jakieś instytucji, to właśnie ta instytucja jest właściwą do potwierdzenia uprawnień użytkownika, a to właśnie gwarantuje logowanie federacyjne.
Dzięki udziałowi federacji PIONIER.Id w konfederacji eduGAIN, użytkownicy naszych instytucji mają dostęp do usług zarejestrowanych w innych federacjach, łącznie tych usług jest ponad 3200.
Udział w PIONIER.Id pozwala na korzystanie z usług sieci PIONIER dedykowanych dla polskiego środowiska naukowego, takich jak np.:
box.pionier.net.pl – usługa przechowywania i współdzielenia plików;
cloud.pionier.net.pl – usługa korzystania z maszyn wirtualnych;
Dostęp do usług Ebsco z dowolnego miejsca – tylko dla klientów Ebsco i wymaga dodatkowych uzgodnień.
Spośród ważniejszych usług dostępowych dzięki udziałowi w eduGAIN można wymienić:
Konsorcjum PIONIER Polski Internet Optyczny